آخرین مردان در حلب

در مستند آخرین مردان حلب، یک کارگردان و گروه سوری، یک سال از فعالیت کلاه‌سفید‌ها را دنبال می‌کنند. این گروه که توسط تلاش‌های بشردوستانه بین‌المللی تأمین مالی می‌شود، تیم داوطلبی است که پس از بمباران‌ها به میان آوارها می‌روند تا به نجات افراد و حفظ جان‌ها بپردازند. در این مستند هیچ زمینه‌ای وجود ندارد، نه روایت و نه اظهارات سیاسی، فقط نمایش قهرمانان در حال زندگی و کار در شهری است که به طور مداوم در محاصره است. دو تن از نجات‌دهندگان در طول مستند به نمایش گذاشته می‌شوند. خالد، مرد خانواده و یکی از رهبران عملیات نجات، مجبور است بین فجایع شاهدش و تعهدش به دختران جوانش تعادل برقرار کند. محمود نگران برادرش است و در یک صحنه تکان‌دهنده با پسربچه‌ای ملاقات می‌کند که در اوایل درگیری، جان او را نجات داده بود. مخاطبان فقط از طریق گفتگوی مردان متوجه می‌شوند که این حملات توسط رهبر سوریه، بشار اسد، و نیروی هوایی روسیه که از او حمایت می‌کند، انجام می‌شود. صحنه‌های ویرانی با لحظاتی از سکوت بریده می‌شوند، لحظاتی که مردان تلاش می‌کنند زندگی‌هایی را که در ترس و مرگ غرق شده‌اند، عادی جلوه دهند.

• خانواده‌ها می‌توانند در مورد اهمیت فیلم‌های مستند مانند آخرین مردان در حلب صحبت کنند. فیلمسازان تا چه حد برای ثبت این وقایع آماده بودند؟ چرا؟
• آیا قبل از دیدن این مستند با حلب آشنا بودید؟ آیا در مورد پناهجویان سوری آواره (بیش از ۱۳ میلیون تا به امروز) شنیده بودید یا خوانده بودید؟ این فیلم چگونه بر آنچه فکر می‌کردید در مورد بحران می‌دانید، تأثیر گذاشت؟ اگر تحت تأثیر آنچه دیدید قرار گرفتید، چگونه ممکن است اقدام کنید؟ آیا این فیلم را به دیگران توصیه می‌کنید؟ چرا؟
• درباره شخصیت مردان به تصویر کشیده شده صحبت کنید. چه ویژگی هایی داشتند که آنها را قهرمان کرد؟ در مورد خالد و محمود و همکارانشان چه احساسی داشتید؟ دیدن قهرمانان واقعی در عمل چگونه با تماشای دلاوری های قهرمانان تخیلی متفاوت است؟

والدین باید بدانند که مستند آخرین مردان حلب، به‌طور بی‌پرده‌ای کشتار مردم این شهر سوری و نابودی زیرساخت‌هایش (ازجمله بیمارستان‌ها، مراکز امداد و نجات، مناطق مسکونی) را به تصویر می‌کشد که در طول یک سال، از سپتامبر ۲۰۱۵ به بعد، توسط یک دشمن قدرتمند اتفاق افتاده است. مخاطبان فقط صدای مردان را می‌شنوند و یا کلماتشان را می‌خوانند (با زیرنویس انگلیسی) درحالی‌که اتفاقات در حال رخ دادن است. در چندین سکانس، هم غیرنظامیان و هم فیلم‌سازان زیر آتش هستند. از دیدگاه اعضای کلاه سفیدها، سازمانی داوطلبانه از شهروندان سوری، و با نزدیک شدن به دو تن از اعضای فعال آن، دوربین‌ها مردان را در مناطق ویران‌شده دنبال می‌کنند، به‌محض اینکه بمباران‌ها تمام می‌شود. چیزی که آن‌ها با آن مواجه می‌شوند، کمتر از وحشتناک و دلخراش نیست. فیلم‌سازان هیچ تلاشی برای پنهان کردن تأثیر وحشتناک جنگ نمی‌کنند، ازجمله تلاش‌ها برای بیرون کشیدن قربانیان، اجساد (ازجمله نوزادان و کودکان) و اعضای بدن. قربانیان زخمی‌ای که پیش‌تر زنده مانده‌اند، ازجمله کودکان، نیز ظاهر می‌شوند. اگرچه تماشای این فیلم سخت است و فراموش کردنش سخت‌تر، اما تماشای آن مهم است، چراکه زمینه‌ای انسانی به یک فاجعه بین‌المللی در حال وقوع می‌دهد. این فیلم برنده جایزه بزرگ هیئت‌داوران ساندنس برای سینمای جهان در سال ۲۰۱۷ و جوایز متعدد دیگر جشنواره‌ها است و تماشای آن برای شهروندان فعال و نوجوانان بالغ توصیه می‌شود که به‌طور کامل از این واقعیت آگاه نیستند که چنین فجایع و جنایاتی می‌توانند حتی در زمان ما اتفاق بیفتند. برای اینکه در جریان فیلم‌های مشابه قرار بگیرید، می‌توانید برای دریافت ایمیل‌های هفتگی شب فیلم خانوادگی ثبت‌نام کنید.

در این مستند جنبه‌های بسیاری وجود دارد که شایسته توجه است؛ آنچه وحشتناک و غم‌انگیز است تنها با قهرمانی سوژه‌ها و فیلم‌سازان آن نقطه‌گذاری می‌شود. تحت حمایت مشکوک «مبارزه با تروریست‌ها» یک جمعیت غیرنظامی و زیرساخت‌های شهری آن محاصره می‌شود. شجاعت و تعهد هم سازمان و هم فیراس فیاض کارگردان و گروهش شگفت‌انگیز است. لحظات امیدبخش (مثلاً نجات‌دهندگانی که لباس‌های خونی خود را بیرون می‌آورند تا در عروسی همکارشان شرکت کنند؛ بردن یک جامعه کامل از بچه‌ها به یک زمین بازی در طول یک «آتش‌بس» کوتاه‌مدت) به سرعت توسط حملات بیشتر (مثلاً وقتی زمین بازی ناگهان زیر آتش قرار می‌گیرد) وحشیانه می‌شود. این واقعیت که چنین رویدادهایی در این دهه ممکن است غیرقابل درک است. گفتن اینکه تماشای آن سخت است کم‌گویی است. اما همچنین حقیقت دارد که نادیده گرفتن فیلمی مانند آخرین مردان در حلب به معنی پشت کردن به یک تراژدی جاری با ابعاد غیرانسانی است.