کارآگاه بچه

«ایب» کارآگاه جوانی است که از دوران نوجوانی توانایی پیداکردن مجرمان را داشت اما وقتی نتوانست راز ناپدیدشدن دختر شهردار که مورد علاقه‌اش بود را کشف کند مردم مثل قبل او را باور نداشتند و او نیز اعتمادبه‌نفسش را از دست می‌دهد و با گذشت زمان، درگیر قرص‌های روانگردان و مشروبات الکلی می‌شود و در خانه‌ای مجردی زندگی می‌کند، تااینکه اولین کار رسمی او شروع می‌شود. دختری پرونده‌‌ی قتل دوست‌پسر درسخوان خود را که با 17 ضربه‌ی چاقو به قتل رسیده است به ایب می‌سپرد. ایب بعد از بررسی و صحبت با دوستان و خانواده پاتریک متوجه نقش مدیر مدرسه می‌شود و برای به‌دست‌آوردن شواهد بیشتر به خانه‌ی او می رود و در آنجا با رو‌به‌رو شدن با مدیر مدرسه، که مدیر دوران نوجوانی خودش هم بوده اعتراف می‌گیرد که او 19 سال پیش، دختر شهردار را ربوده و بعد از تجاوز به او، از او صاحب دختری می‌شود که برای حفظ آبرویش نوزاد را به خانواده‌ای می‌سپرد و گریسی نیز تاب نمی آورد و می‌میرد. آن نوزاد همان کارولین است که آقای مدیر دورادور مراقب او بوده‌است و وقتی می‌فهمد دوست پسرش پاتریک، اقدام به رابطه‌ی جنسی با او کرده‌است، او را به قتل می‌رساند. در حالی که پاتریک به طور مخفیانه‌ای با دختر دیگری در ارتباط بوده‌است. آقای مدیر بعد از اعترافات، خودش را با چاقو می‌کشد تا قتلش گردن ایب بیفتد و کسی حرف‌های او را باور نکند. اما ناگهان ایب با مشاهده نوشابه‌های فراوان در یخچال خانه متوجه می‌شود که گریسی حتما هنوز زنده است و با گشتن خانه و اطراف آن، متوجه اتاقکی می‌شود که گریسی 19 سال در آن محبوس بوده است. و این چنین راز پرونده فاش می‌شود. از ایب در رسانه‌ها تقدیر و تشکر می‌شود و دوباره محبوبیت خود را بدست می‌آورد.

• به نظر شما اگر دختر نوجوان، گریسی، موارد زیاده‌خواهی‌های مدیر را به اطلاع خانواده‌اش می‌رساند آیا ممکن بود باز به چنین سرنوشتی گرفتار شود؟ به نظرتان اگر ایب بعد از عدم توانایی در کشف راز گریسی روحیه‌ی خود را نمی‌باخت و با تلاش و پیگیری کار خود را ادامه می‌داد باز درگیر مواد و قرص می‌شد؟ به نظرتان تلاش ایب در پیداکردن قاتل درست بود؟ راه دیگری برای کشف مسئله داشت؟ آیا می‌توانست از دیگران مثلاً پلیس کمک بگیرد؟ به نظرتان نوجوانان چه موانعی با پدر و مادر خود داشتند که با آن‌ها مشکلات خود را در میان نمی‌گذاشتند؟ چه وقت‌هایی و در چه صورت نوجوان‌ها اقدام به مخفی‌کاری می‌کردند؟ چرا نوجوان‌ها درصورت دریافت نامه یا هدیه‌هایی از طرف افراد ناشناس موضوع را با فرد مطمئن یا خانواده در میان نمی‌گذاشتند؟ دربرابر پیشنهاد مصرف قرص هایی ناشناخته به امید ارتقای اعتمادبه‌نفس یا قبولی در آزمون چه باید کرد؟ چقدر درمورد تجاوز می‌دانی؟ حدود آن در ذهنت چیست؟ چطور می‌توان تشخیص داد فردی قابل‌اعتماد نیست حتی اگر ظاهری موجه داشته باشد؟ آیا بهتر نبود دختر نوجوان به دیگران اعتماد صددرصدی نمی‌کرد؟ به نظر شما درصورت موردتجاوز قرارگرفتن بهتر است سکوت کرد یا فردی را مطّلع کرد؟ بهتر است چه کسی را مطّلع کنیم؟ اگر ترتیب اثر نداد چه؟ درصورت قرارگرفتن در محیطی که انحراف در مسائل جنسی یا مواد مخدر دیده می‌شود چه باید کرد؟ سکوت کنیم و مراقب باشیم مبتلا نشویم؟ چگونه می‌توانیم خود را از آن محیط نجات دهیم؟ چگونه نه گفتن را تمرین کنیم؟ خلاصه: درصورتی‌که بنا به دلایلی فرزندمان چنین فیلمی را دید بهتر است بعد از تماشای آن، با او درمورد سوال‌های بالا صحبت کنیم تا مواردی هم که در فیلم به درستی پرداخته نشده برای نوجوانمان اصلاح شود.

«بچه کارآگاه» داستانی رازآلود و کارآگاهی دارد که با قدری چاشنی طنز کوشیده پرده از حقایق پشت ابر بردارد و چهره‌ی فرهنگی مدیر مدرسه‌ای که باید منشا اثر تربیتی روی نوجوان‌ها باشد را برمی‌دارد و او را قاتل بی‌رحم و تجاوزگری معرفی می‌کند که دختر نوجوانی را می‌رباید و بعد از تجاوز و صاحب فرزندشدن از او محبوسش می‌کند و ممکن بود با عدم ورود کارآگاه فیلم مجدد چنین کاری را با دختر خود انجام دهد. اثر صحنه‌های مکرر استفاده از قرص‌های روانگردان دارد و شخصیت اصلی نیز معتاد به قرص است قرص‌هایی که در بین نوجوان‌ها به بهانه‌ی افزایش اعتمادبه‌نفس و ارتقای روحیه خورده می‌شود و همچنین به‌طورکامل نحوه‌ی مصرف نیز نمایش داده می‌شود. شاید چنین مواردی در سبک زندگی غربی به‌وفور دیده شود ولی ارائه‌ی نمایشی صریح و بی‌پرده تنها باعث می‌شود قبح و زشتی آن بریزد و برای مخاطب نوجوان، زشتی استفاده از قرص مشخص نشود چراکه اشاره‌ای هم به بدی مصرف قرص روانگردان نشد و با ارائه‌ی توجیه‌هایی که حتی ممکن است بچه‌های درسخوان بیشتر به چنین قرص‌هایی احتیاج داشته باشند تشویق هم شده بود.  فیلم بااینکه نمایشی از شهری آرام و سرسبز و زیبا ارائه می‌دهد به ناگاه پرده را بالا می‌زند و صحنه‌هایی منزجرکننده از قتل، خودکشی، تجاوز و بهره‌کشی اجباری و فحشا و حتی مدرسه‌ای که شب‌ها محل آمدورفت نوجوان‌هایی با وضع نامعلوم است رومی‌کند. همچنین دختری که ممکن است بار دیگر اسیر زیاده‌خواهی‌های جنسی مدیر مدرسه شود و سرنوشتی بدتر از مادرش نصیبش شود همه‌ی این‌ها برای مخاطب ایجاد نگرانی و عدم امنیت می‌کند که ممکن است او نیز هر لحظه مورد آزار جنسی، دزدیده‌شدن، کشته‌شدن، دعوا و... قرار گیرد. ازطرف‌دیگر، فیلم درکنار نمایشی سرد و خنثی از روابط پدر و مادر با بچه‌ها، تلنگری هم به والدین می‌زند. بارها صحنه‌هایی از مخفی‌کاری بچه‌ها و نفهمیدنشان توسط والدین نشان داده می‌شود و زمانی هم که والدین می‌خواهند مراقب فرزند خود باشند چنان ناشیانه و غیرحرفه‌ای عمل می‌کنند که بیشتر باعث خجالت و آبروریزی فرزند می‌شوند. والدین حتی از دوستی‌ها و انحرافات فرزند خود مطّلع نیستند و گاهی بعد از مرگ فرزندشان متوجه می‌شوند. لذا والدین را تذکر می‌دهد که حواسشان به این نکته باشد که می‌توانند با دقت و مراقبت صحیح از فرزندشان جلوی بسیاری از انحرافات را بگیرند و آنان را صحیح و سلامت از نظر روح و جسم، به سرمنزل مقصود برسانند. همچنین با فرزندان خود دوست باشند و همواره این نکته را در باور فرزند خود تثبیت کرده باشند که هر اتفاقی برای آن‌ها بیفتد والدین کنارشان هستند و مراقب‌اند کسی فرزندشان را مورد اذیت و آزار قرار ندهد و بچه‌ها نیز بهتر است همه‌چیز را با والدین در میان بگذارند. همچنین بهتر است والدین این نکته را هم در نظر داشته باشند که فرزندشان ممکن است در زمینه‌ای قوی باشد ولی مثلاً بعد از مدتی نتواند همان‌طور موفق باشد. لذا نباید با سرزنش و تحمیل فشار، نوجوان را آزار داد. روحیه‌ی سرکوب و سرزنش تنها باعث می‌شود فرد در خود منزوی‌تر شود و چه‌بسا به مواد و قرص‌های روانگردان روی آورد. لذا با درک شرایط و روحیه‌ی فرزند، به‌هیچ‌وجه او را تحت فشار قرار ندهند حتی اگر مردم از فامیل و دوست او را تحت فشار قرار می‌دهند والدین مانع شوند. لذا با توجه به چنین مواردی به نظر می‌رسد دیدن فیلم برای مخاطب زیر 17 سال مناسب نباشد و آرامش روان او را خدشه‌دار می‌کند و بیشتر می‌تواند برای والدین مناسب باشد که بیشتر و بیشتر با فرزندشان دوست باشند. خلاصه:  با توجه به سطح خشونت و ترس و رفتارهای ناهنجار گفته‌شده که شاخص‌ترین آن تجاوز و بهره‌کشی جنسی از دختران است فیلم برای سنین کمتر از 17 سال مناسب نیست.

با طنزی که تلخ، خشک و زیرکانه است، این داستان مرموز با نگاهی نو به کارآگاهان خصوصی گذشته می‌پردازد و آنها را در بستری امروزی بازنگری می‌کند. شکی نیست که قرار است آبه اپل‌بام جوان، همان انسیکلوپدیا براون باشد: نامش طوری است که انگار از کتاب‌های دونالد جی. سوبول آمده (اولین کتابش حتی با عنوان «کارآگاه پسر» است)، و همین‌طور نوع پرونده‌های کوچک و کم‌اهمیتی که حل می‌کند. و درست مثل سلی کیمبال، بهترین دوست و دستیار براون، بهترین دوست و دستیار آبه هم گریسی گالیور ۱۴ ساله است. و وقتی او ناپدید می‌شود، آبه فکر می‌کند همه انتظار دارند او را پیدا کند. با کودکی نابغه چه اتفاقی می‌افتد اگر همه در جامعه‌اش، از جمله بزرگسالان، استعداد استثنایی او را بپذیرند، اما بعد او در زمانی که واقعاً مهم است، نتواند به موفقیت برسد؟ این مفهومی زیرکانه است و راحت می‌توان به فشارهایی که جامعه می‌تواند بر کودکان نخبه وارد کند، فکر کرد.آبی بزرگسال با ناراحتی در زندگی خود پیش می‌رود، روزانه یک برنامه تکراری را دنبال می‌کند، در افسردگی فرو می‌رود و در وعده‌های صبحانه و شام ویسکی می‌نوشد. رویکرد غمگینانه او یادآور سام اسپید و سایر کارآگاهان خصوصی از سال‌های سینمای کلاسیک است. این ارتباط ممکن است برای نوجوانان قرن بیست و یکم گم شده باشد، اما قرار دادن داستان در یک دبیرستان - جایی که آبی کاملاً خارج از محیط خود است - به جذاب شدن فیلم کارآگاه بچه برای هر دو والدین و نوجوانان کمک می‌کند. از سوی دیگر، قتل وحشیانه یک دانش‌آموز ممتاز بسیار تاریک است، همان‌طور که برخی از سرنخ‌هایی که آبی به دست می‌آورد. در حالی که فیلم به صورت کمدی چابک باقی می‌ماند، موضوعات آن بالغ هستند. با این حال، پیامی ارزشمند برای نوجوانان دارد. آبی معمای چگونگی بزرگ شدن بدون درد را حل نمی‌کند، اما در پایان فیلم، سرنخی ارائه می‌دهد.