اوپنهایمر

جی رابرت اوپنهایمر 22 ساله بعد از اخذ مدرک دکترای خود به امریکا بازگشته و شروع به تدریس درس فیزیک کوانتوم می‌کند. در طی مطالعات او و همکارانش آن‌ها به تئوری ساخت سلاحی که در اثر آن یک انفجار شدید اتمی امکان پذیر باشد دست می‌یابند. اوپنهایمر به همراه جنرال گرووز مامور ساخت شهری در یک بیابان می‌شوند که دانشمندان به آن‌جا منتقل شده و در فضایی کاملا امنیتی به ادامه پروژه بپردازند. در سال 1945 بالاخره آنها به بمب اتم دست پیدا می‌کنند و آن‌ را در بیابان‌های امریکا امتحان می‌کنند. بعد از تست موفق بمب، تصمیم بر این می‌شود برای پایان جنگ جهانی دوم دو تا از شهرهای ژاپن بمب‌باران شوند. اوپنهایمر بعد از انفجار بمب دوم دچار عذاب وجدان می‌شود. چند سال بعد از جنگ، اوپنهایمر که به مخالفت با پروژه ساخت بمب هیدروژنی که خیلی قوی‌تر از بمب اتم است بر‌خواسته، به جاسوسی برای شوروی متهم می‌شود و بعد از اعتراض به این اتهام، یک کمیته برای بررسی اتهامات او تشکیل می‌شود که در نهان وظیفه دارند هر چه بیشتر به او فشار آورند تا او نتواند کاری پیش ببرد. چند سال بعد از شکست او در این پرونده و کنار گذاشته شدنش از تمامی مسئولیت‌هایش طی یک بررسی مجدد اثبات می‌شود که اینها تنها اتهام بوده و بعد از گذشت نه سال از اتهامات اوپنهایمر، دولت امریکا به او جایزه یک عمر دستاورد علمی را اهدا می‌کند.

• والدین گرامی این فیلم به دلیل موضوع کلی و همچنین ناهنجاری‌های آن برای کودکان و نوجوانان دوره اول مناسب نیست. اما اگر با فرزندان بزرگ‌تر خود به تماشای آن نشستید می‌توانید در خصوص موضوعات زیر با آن‌ها به گفت‌وگو بپردازید. چه کسی می‌تواند تعیین کننده لزوم مرگ یا زندگی افراد دیگر باشد ؟ اگر تو  در تصمیم‌گیری برای ساخت و استفاده از بمب اتم نقش داشتی چه کاری می‌کردی یا نمی‌کردی؟ به نظر تو تمام مخاطبین فیلم به یک نوع با آن مواجهه می‌شوند و پیام آن برایشان یک معنا را دارد؟ مثلا به نظرت نظر مرد ژاپن در مورد فیلم چیست ؟ شخصیت اوپنهایمر را چگونه ارزیابی می‌کنی ؟

اوپنهایمر یک اثر بیوگرافی و تاریخی است که به بررسی یک دوره طولانی از زندگی جی. رابرت اوپنهایمر دانشمند امریکایی و درگیری‌های او با خودش و تصمیماتی که برای ادامه کارش می‌گیرد و همچنین درگیری‌های او با همکارانش و دولت‌مردان امریکایی می‌پردازد. این فیلم پر از اشارات واضح و تلویحی به تاریخ معاصر امریکا و اصطلاحات فیزیک و همچنین فیلمی طولانی است بنابراین  برای مخاطبی که به قصد سرگرمی با فیلم مواجه شده ممکن است بسیار خسته کننده باشد؛ با این وجود در پخش جهانی با موفقیت‌های بسیار چشم‌گیری مواجه شده است. به طوری که این فیلم سومین فیلم پرفروش سال 2023 و اولین فیلم پرفروش با موضوع بیوگرافی و موضوع جنگ جهانی دوم است. با توجه به کسب مخاطب جهانی و تبلیغاتی گسترده ای که در خصوص فیلم صورت گرفته ، حضور کارگردان نام آشنا، استفاده از بازیگران مطرح جهانی و جلوه‌های ویژه بصری و همچنین موسیقی متن قوی فرزندان شما نیز می‌توانند مخاطب این اثر باشند. در این صورت لازم است به پیام‌هایی که سازندگان اثر در  صدد انتقال آن به مخاطب هستند و برخی ناهنجاری‌های موجود در فیلم توجه داشته باشیم . اولین موضوعی که لازم است به آن اشاره کنیم شخصیت پردازی نقش اول داستان یعنی جی. رابرت اوپنهایمر است. اوپنهامیر شخصیتی کاریزماتیک، رهبر و در عین حال شکننده تصویر شده که و همواره در تصمیم‌گیری‌های خود مردد است. او اگر چه اقدامات بزرگی در زندگی داشته اما همیشه با عواقب ذهنی تصمیماتش درگیر است. در این فیلم او به عنوان یک قربانی معرفی می‌شود که برای اهداف بشر دوستانه و کمک به هم‌کیشان یهودی خود که گرفتار آلمان‌ها بوده‌اند، توسط دولتمردان به بازی گرفته شده است، او برای مجازات خود با مشکلاتی که برایش پیش می‌آید مبارزه نمی‌کند. این در حالی است که او به طور کامل از نتیجه ای که ساخت بمب اتم می‌توانسته به بار بیاورد آگاه بوده و آن را در زمان استفاده از بمب پذیرفته بود است. این تناقض شخصیتی امری واضح در فیلم است. در ادامه می‌توانیم به نگاه سازندگان فیلم به مقوله استفاده امریکا از بمب اتم بپردازیم. خالق این اثر تلاش خود را کرده است که در داستان پردازی به طور ضمنی وجوب استفاده از بمب و حتی پیشبرد این مدل از حکم‌رانی بر جهان را اثبات کند. اگر چه ممکنم است این امر در لایه هایی از درام و همچنین اختلاف نظر هایی از سمت شخصیت ها مطرح شده باشد. نکته دیگر ناهنجاری‌های فیلم است که بیشتر در قالب روابط نامشروع و خارج از عرف میان شخصیت‌ها مطرح شده که با توجه به عادی انگاری این روابط لازم است به آن‌ها توجه داشته. باشیم با توجه به تمامی نکات بالا لازم است اشاره کنیم تماشای این فیلم برای افراد زیر 17 سال مناسب نیست و اگر مخاطب این اثر هستیم بهتر است تاریخ این وقایع را از منابع دیگری نیز مطالعه نماییم. توصیه می‌کنیم نسخه پالایش شده این فیلم را تماشا نمایید.

جالب است که مانند ج. رابرت اوپنهایمر، کریستوفر نولان یک نابغه است و شاید مانند اوپنهایمر، آنقدر درگیر موضوع فیلم خود شده که متوجه گم کردن مسیر اصلی نشده است. اکنون کاملاً واضح است که نولان مجذوب جنگ جهانی دوم است، اما ممکن است برای بسیاری از بینندگان (حتی کسانی که عاشق تاریخ هستند) دشوار باشد که به راحتی از این داستان پیروی کنند. اگر برای درک فیلم به راهنمای مرجع، زیرنویس، قابلیت مکث و عقب بردن فیلم و مراجعه همزمان به ویکی‌پدیا نیاز داشته باشید، این یک مشکل محسوب می‌شود. و اگر ذهن برخی از بینندگان شروع به مقایسه با آثار آرون سورکین، ران هاوارد یا استیون اسپیلبرگ کند و این که آنها چگونه می‌توانستند این فیلم را بهتر بسازند، این یک مشکل بزرگ است.اوپنهایمر" تنها بخشی از داستان بمب اتمی را روایت می‌کند و داستان اصلی فیلم در واقع دربارهٔ این است که آیا رهبر پروژه منهتن یک دهه پس از پایان جنگ جهانی دوم، مجوز امنیتی خود را تمدید خواهد کرد یا خیر. واقعا! و با توجه به اینکه اوپنهایمر ظاهراً بهترین فرد نبود (فیلم خشونت او را نسبت به معلمش کاهش می‌دهد)، دشوار است که خود را درگیر داستان کرد و به آن علاقه‌مند شد. نولان به خاطر خلق پازل‌های سینمایی که هوش بینندگان را به چالش می‌کشند و ما را در حالت تعلیق نگه می‌دارند، مورد علاقه است—گاهی ممکن است گیج شویم، اما می‌دانیم که بخشی از بازی طولانی مدت است. در اینجا، او سعی می‌کند بار دیگر همین بازی را با بینندگان انجام دهد، اما در یک فیلم زندگی‌نامه‌ای که هدف آن بررسی اخلاق نوآوری توسط مخاطبان است، این ترفند چندان کارآمد نیست. نولان ظاهراً می‌خواهد ما مسابقهٔ فعلی خود را به سمت هوش مصنوعی مورد پرسش قرار دهیم، اما این فیلم تنها ما را به پرسش از خود او وامی‌دارد.