بیوه سیاه

در سال‌های ابتدایی پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، کسی تصور نمی‌کرد که بلوک شرق در عالم سیاست، امنیت و جاسوسی چیزی در چنته داشته باشد. حال آنکه «ژانرال دریکوف»، فرمانده‌ی بلامنازع پایگاه فوق پیشرفته‌ی تربیت بیوه‌ها، بنا دارد، چهره‌ای دیگر از روسیه نشان دهد. او برای تحقق اهداف خود، دختران را انتخاب می‌کند. «ناتاشا رومانوف» و خواهرخوانده‌اش، «یلینا بلوا» نیز جزئی از پروژه‌ی دریکوف هستند. موجودیت آنها برای سازمان دریکوف است. «الکسی شوستاکوف» و «ملینا وستوکوف»، ناتاشا و یلینا را تحت سرپرستی خود، برای تبدیل شدن به بیوه‌های دستگاه دریکوف آماده کرده‌اند.  بیوه‌ها نه خانواده‌ای دارند و نه احساسی. آنها سنگ‌های متحرکی هستند که فقط برای نبرد ساخته شده‌اند. در سال 1996، وقت آن فرا رسیده است که ناتاشا و یلینا با حقیقت مواجه شوند. آنها باید علی‌رغم میل خود به «اتاق قرمز» منتقل شده و سپس تحت آموزش‌های سخت دریکوف قرار گیرند. ناتاشا ما را به 20 سال بعد می‌برد؛ زمانی که از تسخیرشدگی در دستگاه دریکوف به تنگ آمده است. او درپی نقض قرارداد سوکوویا و نجات استیو راجرز(کاپیتان آمریکا، رهبر انتقام‌جویان)، دولت روسیه و دریکوف را در برابر خود قرار داده است. از طرفی، یلینا با دستیابی به فرمول خنثی‌سازی کنترل بیوه‌ها، از تسخیرشدگی نجات یافته و به دنبال خواهرش می‌گردد. ناتاشا و یلینا با در دست داشتن گاز ضد انقیاد شیمیایی، بنا دارند بیوه‌ها را نجات داده و مرکز فرماندهی دریکوف را نابود کنند. برای این کار به کمک الکسی و ملینا نیازمندند. وقت آن رسیده است که زنان فوق قدرتمند، از فرمول‌های دریکوف، علیه خودش استفاده کرده و بجای جست‌جوی سوژه‌های ترور، در جست‌وجوی خانواده و سرنوشت خود باشند... .

• آیا بیوه‌ی سیاه یک فیلم سیاسی است؟ به نظرت ناتاشا پس از نابودی دریکوف چه راهی درپیش دارد؟ آیا ارتباط الکسی و ملینا و فرزندانشان، از ابتدا برای مقاصد اتاق قرمز بود؟ آیا ناتاشا و یلینا از قدرت فوق بشری خود ناراضی بودند؟ چرا دریکوف بیوه‌ها را عقیم می‌کند؟ چرا دریکوف از «دختران» برای مقاصد خود استفاده می‌کند؟ چرا ناتاشا از کودکی مایل به پیوستن به دریکوف نبود؟ دلیل رفتار سرد ملینا با دختران، پس از 20 سال چه بود؟ آیا او خود، تسخیر شده بود؟ چه شد که در آخر الکسی و ملینا به دختران کمک کردند؟ چرا در پایان ناتاشا به خانواده برنگشت؟ سرنوشت مادر واقعی ناتاشا چه شد؟ آیا خانواده‌ای درکار بود؟ چرا ناتاشا از کشتن دختر دریکوف پشیمان بود؟ دلیل پریشانی ناتاشا در دستگاه دریکوف چه بود؟ خانواده در بیوه‌ی سیاه چگونه خانواده‌ای است؟ خلاصه: «زن» را در داستان بیوه‌ی سیاه چگونه یافتی؟

ابرقهرمانی در داستان بیوه‌ها با محوریت زنان پیش می‌رود. قضاوت دشوار است که آیا داستان فیلم بر مدار فمنیسم است یا خیر؟ در فیلم می‌بینیم که تمامی شخصیت‌های رزمی زن هستند. اصرار بر قدرت زنان و برابری آنها با مردان، سویه‌های اندیشه‌ی فمنیسم را منتقل می‌کنند. تأکید نامحسوسی بر موج سوم فمنیسم در اثر مشاهده می‌شود؛ اینگونه که زن درعین گرایش به مردانگی و قدرتمند بودن، رگه‌هایی از تمایل به خانواده و فرزند داشتن در او وجود دارد، اما تعریف او از خانواده متفاوت با تعریف رایج است. او خانواده را دوست دارد اما به شرطی که به استقلال و تمایلات و آزادی او صدمه وارد نشود؛ ارتباطات و آداب در خانواده‌ی موج سوم متفاوت با آداب پذیرفته‌شده‌ی خانوادگی است. الکسی به‌عنوان پدر، هیچ جایگاهی ندارد. او نه تنها نسبت به ملینا، رده سازمانی پایین‌تری دارد، بلکه توسط دختران هم جدی گرفته نمی‌شود. در این مورد با فرزند خود صحبت کنید. دراین‌باره بخوانید: داستان پیچیده ابرقهرمانان زن  الکسی و ملینا، الگوهای خوبی برای توصیف جایگاه والدین نیستند. ارتباط زناشویی آنها و نیز ارتباطشان با دختران، تداعی‌کننده‌ی ازدواج‌ها و روابط سازمانی است. از این جهت، بیوه‌ی سیاه، انجماد سازمانی شوروی و کمونیسم را به خوبی به تصویر کشیده و سوژه‌ی خوبی برای مطالعات تاریخی است.‌ هرچند درانتها می‌بینیم که کانون خانواده درحال شکل‌گیری است. دراین‌باره بخوانید: کدام پرنسس دیزنی؟ در سطحی دیگر، با نگرشی تاریخی به داستان درمی‌یابیم که ناتاشا در داستانی تخیلی، حکم مرگ «کاگ‌ب»، سازمان امنیتی روسیه را مهر می‌کند. این اتفاق، یادآور تضاد تاریخی بلوک شرق و غرب است. ناتاشا که خود تبار روس دارد، تمایل دارد به انتقام‌جویان کاپیتان آمریکا بپیوندد. در مورد تأکید فیلم بر تضاد بنیادی(نظامی_فرهنگی) بلوک شرق و غرب با فرزندانتان صحبت کنید. درنهایت اینکه محصول حاضر، به جهت اقتضائات ژانر، مملو از صحنه‌های انفجار، درگیری تن‌به تن، و تلخی‌های زندگی نظامی و شرطی‌سازی‌شده است. خلاصه: تحلیل مدل زنانگی در محصول حاضر، سوژه‌ی خوبی برای تفکر مخاطب در حیطه‌ی فمنیسم و ابرقهرمانی است.