آقای هبودی

در سال 2092، آقای هیچکس (جارد لتو)، مردی به نام نمو که در اواخر دهه 110 زندگی خود است، در بستر مرگش قرار دارد و آخرین انسان فانی روی زمین است. او به طور واضح منبع شگفتی در سراسر جهان است، بنابراین یک روزنامه‌نگار جسور و یک روانپزشک با نمو مصاحبه می‌کنند تا بفهمند زندگی قبل از جاودانگی نژاد انسان چگونه بوده است. این فیلم از طریق فلش‌بک‌هایی که ممکن است خاطره، یا کاملاً ساخته ذهن، یا گمانه‌زنی درباره اتفاقاتی که ممکن است رخ داده باشد، زندگی پسری را دنبال می‌کند که بعد از طلاق والدینش مجبور به انتخاب زندگی با پدرش یا مادرش شده است. این فیلم زنانی را نشان می‌دهد که او ممکن بود با آنها ازدواج کند، فرزندانی که ممکن بود داشته باشد، فراز و نشیب‌های زندگی‌اش و غیره. این صحنه‌ها با دنیای سورئال در هم تنیده شده‌اند که در آن همه لباس‌های آرگایل به تن دارند، یا سفری به مریخ که در آن یکی از خواسته‌های یکی از همسران احتمالی‌اش را برآورده می‌کند و خاکسترش را بر سطح مریخ می‌پاشد، و همچنین توضیحاتی درباره نظریه ریسمان، اثر پروانه‌ای، آنتروپی و اینکه چگونه این ایده‌های فیزیک نظری بر مسیرهای بی‌نهایت زندگی نیز تأثیر می‌گذارند. به زودی مشخص می‌شود که مهبانگ دنیایی که در آن هیچکس در بستر مرگش است، در زمان و فضا شروع به جمع شدن در «فشرده‌شدگی بزرگ» می‌کند و به پسری جوان بازمی‌گردد که با دشوارترین و سرنوشت‌سازترین تصمیم زندگی‌اش روبرو است.

• خانواده‌ها می‌توانند دربارهٔ مضامین فیلم آقای هیچ‌کس صحبت کنند. این مضامین چیست و چگونه در فیلم کاوش شده‌اند؟
• بیشتر فیلم‌ها از یک ساختار سه پرده‌ای پایه‌ای پیروی می‌کنند که در آن، برخی تم‌ها، تعارض‌ها و نقاط اوج داستان باید رخ دهند تا قوس داستانی شکل بگیرد و به سمت نقطه‌ی اوج و حل داستان پیش برود. ساختار این فیلم چگونه با این الگو متفاوت است؟ آیا به دلیل ساختار غیرمعمولش، دنبال کردن داستان آن دشوارتر بود؟
• آیا این فیلمی است که دوباره تماشا خواهید کرد و اگر چنین است، آیا فکر می‌کنید درک و قدردانی شما را از آن افزایش خواهد داد؟ برخی از مثال‌های فیلم‌هایی که با تماشای مکرر بهتر می‌شوند، چیست؟

در فیلم علمی-تخیلی آقای هیچکس که در سال ۲۰۰۹ اکران شد، جرد لتو نقش «آخرین انسان فانی» را در پایان قرن بیست و یکم ایفا می‌کند. کلیت فیلم با مضمون و خط داستانی دایره‌وار و گاه ابهام‌آمیز، تماشای آن را برای بینندگان جوان دشوار می‌کند. اما برای طرفداران داستان‌های علمی-تخیلی که مفاهیم عمیق زمان، کیهان، مرگ‌ومیر، حافظه و انسانیت را کاوش می‌کنند، این فیلم ذهن را به‌طور مداوم درگیر می‌کند و تماشای مکرر آن ارزشمند است. از لحاظ محتوا، برخی صحنه‌های رابطه جنسی نوجوانان بین پسربچه و دخترخوانده (برهنگی مختصر و نمایش سینه زن) وجود دارد. همین نوجوانان در حال کشیدن ماری‌جوآنا و حالت مستی نشان داده می‌شوند. در حالی که فیلم مسیرهای مختلفی را که زندگی مردی در حال مرگ ممکن است طی کرده باشد، کاوش می‌کند، صحنه‌هایی از یک تصادف خودرو وجود دارد که در آن شخصیت اصلی کنترل وسیله نقلیه خود را از دست می‌دهد و از صخره‌ای به پایین سقوط می‌کند و می‌میرد، یا صحنه دیگری که در آن او به‌عنوان نوجوانی که موتورسیکلت خود را نابود کرده و در بیمارستان باندپیچی شده و آسیب دیده است، و همچنین صحنه دیگری که یک کامیون پر از مواد قابل اشتعال منفجر می‌شود. در سناریویی دیگر، زنی که با او ازدواج کرده است با چیزی که به نظر افسردگی شدید یا اختلال دوقطبی می‌آید، دست‌وپنجه نرم می‌کند؛ به‌نحوی که در بستر بیماری است و بین لحظات شیدایی و پارانویا در نوسان است. فحاشی شامل «فحش دادن» می‌شود.

ابتدا به نظر می‌رسد که این فیلم بیش از حد تلاش می‌کند تا نامفهوم باشد؛ گیج‌کننده و دست‌وپاگیر است و در دریایی از ادای هنری گم شده است. اما بعد، این سرگیجه به حسی از شگفتی تبدیل می‌شود که در ساختار سه‌پرده‌ای و فرمولیک و کارخانه‌ای فیلم‌های پیش‌بینی‌پذیر هالیوودی کمتر تجربه می‌شود. هنوز هم گیجی وجود دارد، اما کمتر می‌شود و راحت است که در فضای فیلم قرار بگیرید. آقای هیچ‌کس فیلمی زیبا است که به همه چیز از «۲۰۰۱: یک اُدیسِهٔ فضایی» تا «سولاریس» و حتی «هارولد و مود» اشاره دارد و با تأملاتی دربارهٔ ذات حافظهٔ انسانی که بازتاب بهترین رمان‌های ولادیمیر ناباکوف هستند، و با کاوش در تم‌های هزارتو و بی‌نهایت در آثار خورخه لوئیس بورخس، و نوعی رئالیسم جادویی که هم کافکایی است و هم گابریل گارسیا مارکز.به نظر می‌رسد اجتناب‌ناپذیر است که فیلمی مانند آقای هیچکس به یک فیلم کالت محبوب تبدیل شود و می‌توان پیش‌بینی کرد که جایگاه آن در آینده نیز افزایش یابد، به همان شیوه‌ای که رازهای پیچیده‌ی سریال Peaks طرفداران جدید بسیاری را از زمان اولین پخش خود جذب کرده است. این نوع فیلم الهام‌بخش مباحثاتی درباره‌ی معانی مختلف، اهمیت یک صحنه یا نمادگرایی یک شیء خواهد بود. همان‌طور که باید باشد. این فیلم یادآوری بسیار ضروری از آن چیزی است که سینما می‌تواند در جسورانه‌ترین، جاه‌طلبانه‌ترین و چالش‌برانگیزترین حالت خود باشد.